آلودگی هوا در نتیجه مستقیم (صنعتی شدن)و یا همان افزایش کارخانجات ، خودروها و دیگر آلاینده های هوا ایجاد می شود.
جای شکی نیست که آلودگی هوا به شیوه های گوناگون بر سلامتی تمام مردم از قبیل کودکان ،زنان و مردان ، کهنسالان و ورز شکاران تاثیر منفی می گذارد .مطمئناً این تاثیر بر افراد گوناگون متفاوت است.هر چه مدت زمانی که مردم در معرض هوای آلوده هستند،و هر چه تراکم جمعیت در یک منطقه بیشتر باشد، احتمال مبتلا شدن مردم به بیماری های مرتبط بالاتر می رود.از تاثیرات کوتاه مدت می توان به خارش چشم ها و بینی، برونشیت ،سردرد و آلرژی اشاره کرد.بعضی از تاثیرات بلند مدت ،سرطان ریه ،مشکلات قلبی و تنفسی و آسیب به مغز ،جگر و کلیه ها می باشند.
در رابطه با تاثیرات منفی آلودگی هوا بر سلامتی ورزشکاران می توان نتیجه تحقیقات پژوهشگران را در این باره مرور کرد.هوای آلوده هم بر بدن ورزشکاران تاثیر منفی می گذارد و هم درصد کارآیی آنان و احتمال پیروزی آنها در مسابقات ورزشی را کاهش می دهد.یکی از نتایج جالب توجه این تحقیق نشان می دهد که ورزشکاران نسبت به مردم عادی خیلی بیشتر در معرض بیماری های مرتبط هستند.علت این امر این گونه بیان شده است که هنگام تمرین بر خلاف مردم عادی ،ورزشکاران هم از طریق بینی و هم از طریق دهان تنفس می کنند و همین مساله باعث وارد شدن مقدار بیشتری از ذرات شیمیایی موجود در هوا به بدن می شود.
به عنوان مثال میزان جذب دی اُکسید گوگرد هنگام تنفس همزمان با دهان و بینی بسیار بیشتر است و به همین دلیل مقدار بیشتری از این ماده شیمیایی روی دیواره نای می نشیند که تکرار این مساله می تواند خطرات بسیار زیادی را برای ورزشکاران در طولانی مدت به همراه داشته باشد.علاوه بر مورد ذکر شده ،دو عامل دیگر وجود دارند که از دلایل اصلی آسیب پذیری بیشتر ورزشکاران از هوای آلوده نسبت به سایر مردم هستند:
الف) هنگام تمرینات ورزشی حجم بیشتری از هوا وارد ریه ها می شود که در نتیجه میزان ذرات شیمیایی که از فیلترهای دستگاه تنفسی عبور می کنند بیشتر خواهد بود.
ب)سرعت تنفس در زمان های تمرین بالاتر از سرعت تنفس در زمان ها یدیگر است و همین مساله باعث می شود ذرات آلوده موجود در هوا تا عمق بیشتری در دستگاه تنفسی فرو بروند و تاثیرات منفی پایدار تری بر سلامتی ورزشکار بگذارند.در اصل در یک فرد عادی بسیاری از ذرات موجود در هوا در مجاری هوایی فوقانی (بینی و نای)رسوب می کنند و بنابراین با حرکت مژک های این مجاری در نهایت از بدن به بیرون انداخته می شوند اما زمانی که فرد ورزش می کند این ذرات را با فشار زیاد به اعماق ریه های خود می کشد و دیگر امکان دفع آنها به خارج از بدن به راحتی وجود ندارد.
اینها نتیجه تحقیقات دانشمندان در زمینه اثرات آلودگی هوا بر ورزشکاران بود.این در حالی است که ورزش دوچرخه سواری و مخصوصاً رشته سایکل توریست دقیقاً در مراکز آلودگی انجام می شود ،یعنی در خیابان ها و جاده ها که آلوده ترین نقاط می باشند.این مشکل هنگامی خود را بیشتر نشان می دهد که جاده باریک باشد.این مساله نه تنها باعث به وجود آمدن خطرات زیادی می شود ،بلکه باعث می شود آلودگی هوا و گازهای سمی خارج شده ازخودروها ،مخصواصاً خودروهای سنگین ،بیشتر و بیشتر وارد ریه دوچرخه سوار شود و …
خوب هیچ کس دوست ندارد هنگامی که ورزش می کند و به تفریح می پردازد ،به جای به دست آوردن سلامتی،با مشکل روبه رو شود ،و در طول سفر فقط بوی بنزین و گازوئیل را استشمام کند.در ایجا چند راهکار را برای کاهش این تاثیرات برای شما دوچرخه سوار عزیز عرض می کنم:
1-سعی کنید تا جای که امکان دارد محلی را برای دوچرخه سواری و تمرین انتخاب کنید که با خیابان های شلوغ و جاده ها فاصله داشته باشد و یا ساعات انجام دوچرخه سواری یا تمرین خود را تغییر دهید.صبح های زود و یا آخر شبها زمان های مناسبی هستند(البته با رعایت کامل نکات ایمنی).به این صورت میزان اُکسید نیتروژن ،مونواُکسید کربن و سایرترکیبات ریز موجود در هوا که امکان ورودشان به دستگاه تنفسی است را کاهش داده اید.
2-با دقت به پیش بینی های مربوط به وضعیت آلودگی هوا در قسمت های مختلف شهر گوش داده و در صورت افزایش آلودگی هوا درآن محیط ها به ورزش نپردازید.
3-در سفر، هنگامی که با دوچرخه وارد شهری می شوید که قصد اقامت در آن را ندارید سعی کنید از اطراف شهر و از خیابان های خلوت آن عبور کنید.چون در مرکز، ترافیک و در نتیجه آلودگی بیشتری وجود دارد که برای سلامتی شما خطرناک است.
4-وجود گازدی اُکسید گوگرد در هوا معمولاً مشکلی برای ورزشکاران سالم ایجاد نمی کند ولی آنهایی که از بیماری آسم رنج می برند،حتماً باید پیش از شروع ورزش داروهای خود را مصرف کنند و اسپری مخصوص خود را همواره طی انجام تمرینات ههمراه داشته باشند(بهتر است آن را در کیف کمری خود بگذارید).
5- هنگام دوچرخه سواری در سطح شهر اگر مجبورنیستید از خیابان های خلوت عبور کنید.
6-برای کاهش اثرات منفی آلودگی هوا بیشتر از غذاهایی استفاده کنید که حاوی آنتی اُکسیدان هستند. غذاهایی که حاوی ویتامین C و E هستند و همچنین میوه جات و سبزیجات برگ سبز حاوی آنتی اکسیدان هستند.
7- شما می تونید از ماسکهای چند بار مصرف استفاده کنید.مخصوصاً هنگامی که در سفر های چند روزه از جاده های شلوغ و تونل ها عبور می کنید.
8- از جاده های سربالایی و گردنه ها که ماشین های سنگین سرعت کمتری دارند و ترافیک بیشتری ایجاد می شود ، به سرعت عبور کنید و حتماً از ماسک استفاده کنید.