image

با در نظر گرفتن فاکتورهایی همچون هزینه ساخت، نیازمندیهای فضایی و سازه ای و تاثیرات بصری برای هر یک و مقایسه این فاکتورها برای هر دو گزینه …

در آوریل سال2010، گروهی متشکل از طراحان و مسئولین شهری در شهر «باسالت» استرالیا به بحث و تصمیم گیری در مورد گزینه های احداث زیرگذر در برابر روگذر عابر پیاده پرداختند. با در نظر گرفتن فاکتورهایی همچون هزینه ساخت، نیازمندیهای فضایی و سازه ای و تاثیرات بصری برای هر یک و مقایسه این فاکتورها برای هر دو گزینه، در نهایت گروه مسئول تصمیم بر تمرکز تلاش‌هایش بر طراحی و محاسبه “زیرگذر” گرفت.

به عنوان نمونه دو فاکتوری که تاثیر بسزایی در انتخاب زیرگذر در برابر رو گذر داشتند مربوط به عوامل اقتصادی و به طور مشخص “هزینه احداث بالابر” و “هزینه‌های نگهداری” بودند که وارد کردن این دو فاکتور در محاسبات هزینه‌ای سبب شد روگذر در برابر زیرگذر صرفه اقتصادی نداشته باشد و هزینه‌های احداث آن از حد بودجه موجود فراتر رود.

برخی‌ از مواردی که در مقایسه این زیرگذر و روگذر در شهر «باسالت» مورد توجه واقع شد عبارتند از:

·        ارتفاع یک پل روگذر عابر پیاده در مقایسه با ارتفاع مورد نیاز برای ساخت یک زیرگذر  بیشتر است و در نتیجه افراد برای استفاده از زیرگذر مسافت کمتری را به طور عمودی طی مینمایند و راحتی‌ کار بیشتر است.

·        پل روگذر این مشکل را ایجاد می نماید که ایجاد آلودگی‌ بصری می کند. به علاوه احداث آن بر روی بزرگراه سبب کور شدن دید بسیاری از استفاده کنندگان از بزرگراه (اعم از رانندگان و مسافرین) نسبت به نواحی تجاری موجود در فواصل دورتر میگردد.

·        هزینه احداث یک روگذر عابر پیاده مناسب، مطلوب و دارای اصول زیبایی شناسانه که برای عبور و مرور وسایل نقلیه عمومی‌ هم مناسب باشد بیش از ۳ میلیون دلار است، به علاوه هزینه اضافی یک سیستم بالابر به همراه هزینه نگهداری آن. در حالی‌ که یک زیرگذر عابر پیاده با هزینه ای در حدود 3/2 میلیون دلار ساخته می شود بدون برخی‌ از هزینه‌های جانبی همانند یک سیستم بالابر و هزینه‌های مربوط به نگهداری اش. اگر قصد اختصاص بودجه ای پایین تر از ۳ میلیون دلار را برای روگذر داشته باشیم آنگاه روگذر مورد نظر فاقد برخی‌ امکانات و راحتی‌ کافی‌ برای استفاده خواهد بود.

همانطور که در بالا اشاره شد، هزینه احداث و نگهداری هم فاکتور تاثیرگذار و حایز اهمیتی است که در انتخاب و ترجیح یکی از این دو گزینه نسبت به دیگری لحاظ می گردد.

در اینجا به نمونه ای از زیرگذر که در کشور آمریکا (فونیکس) احداث شده اشاره می‌نمائیم:

یک خیابان ۶ لاینه پر رفت آمد بین یک پارک و یک محلّه تجاری در “ایست فونیکس” نیازمند به ایجاد دسترسی برای عابر پیاده بود تا این دو مرکز را به خوبی‌ به هم متصل نمایند و وضعیت پیاده روی را در این منطقه بهبود بخشد.

پس از برگزاری جلسات متعدد تخصصی و همچنین جلسات عمومی‌ تصمیم بر ساخت زیرگذر در برابر پل عابر پیاده شد از این جهت که گزینه زیرگذر گزینه راحت تر و ایمن تری تشخیص داده شد.

سازمان حمل‌و نقل جاده ای فونیکس، طراحی و ساخت یک زیرگذر عابر پیاده را در سال ۲۰۰۶ آغاز کرد تا دسترسی ناحیه از طریق پیاده را تسهیل نماید. احداث این زیرگذر نه تنها مکانی ایمن را برای استفاده از مود پیاده روی برای افراد فراهم نمود بلکه باعث افزایش کیفیت سیمای شهری و پیاده راههای ناحیه گردید. به علاوه به طور کل، زیر گذر سازگاری بیشتری برای استفاده از دوچرخه به عنوان یک مود حمل و نقل دارد. گذشته از این استفاده از آسفالت ویژه‌ای در احداث زیرگذر مذکور کمک به کاهش آلودگی‌ صوتی و لرزشهای نامطلوب در زیرگذر می نمود.

توسعه تقاطعات اطراف زیرگذر، به عنوان مکملی برای زیرگذر، شامل نواحی وسیع پیاده و نواحی مخصوص برای عبور دوچرخه، نواحی مسقف جهت جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید، راهنمای یافتن مسیر در داخل زیرگذر و …در دستور کار قرار گرفت.

در بحث ایمنی‌ زیرگذر هم اقدامات جالب توجهی‌ انجام پذیرفت . نورپردازی دقیق و کامل، ایجاد یک ناحیه عریض و وسیع‌ بدون موانع بی‌ دلیل جهت ایجاد امنیت روانی‌ در استفاده کنندگان از آن جمله است. به علاوه قرار دادن دوربینهای امنیتی در اطراف زیرگذر مورد نظر هم اقدام مهم دیگری می‌باشد. بحث دوربینهای امنیتی و سهولت استفاده از آنها در زیرگذر در مقایسه با روگذر یکی‌ دیگر از امتیازات زیرگذر در برابر روگذر باشد.

مراجع:

http://lorisandassociates.com/projects/in-design/wtf-underpass

http://cameblack-pedestrian-underpass.com

تهیه کننده: پدرام سعیدی زند