مقدمه :
یک اسکیت در پای اسکیت سوار داخل شهری، وسیله نقلیه هشت چرخه ای است که از آن جهت جابجایی در بسیاری نقاط شهری و انجام امور زیادی، از گردش های درون شهری گرفته تا رفتن به مدرسه و یا حتی محیط کار، استفاده می شود.
استفاده از اسکیت به عنوان یک وسیله نقلیه یا اسکیت کردن در خیابان، به تازگی به عنوان یک روش جدید حمل و نقل در جهان مطرح شده است.
لذت بخشی اسکیت کردن در خیابان، وجود مقدار زیادی پیاده روهای مسطح و مناسب به لحاظ کف سازی و پیوستگی و …….. در شهرهای کشورهای پیشرفته ، که استفاده از اسکیت را تسهیل می کنند ، و امکان استفاده از اسکیت جهت بسیاری از اهداف سفر، دلایلی هستند که به گسترش استفاده از اسکیت کمک می کنند. طی دهه گذشته، تعداد اسکیتها و اسکیت بازان در سرتاسر جهان افزایش چشمگیری داشته و این افزایش روند رو به رشدی دارد. همزمان با آن، تمایل مردم جهت اسکیت در نواحی مختلف شهر و گردش با اسکیت در شهرها افزایش یافته است.
از طرفی این افزایش، به رشد فزاینده میزان صدمات و مرگهای ناشی از اسکیت انجامیده و توقع عمومی جهت افزایش امنیت اسکیت بازان در سراسر جهان زیاد شده است.
اسکیت های خطی یا In line skates هنوز در جهان به عنوان یک وسیله نقلیه رایج شناخته نشده اند و شهرداریها امکاناتی را جهت افرادی که تمایل به استفاده از اسکیت جهت جابه جایی های درون شهری دارند فراهم نکرده اند.
ولی امروزه به دلیل افزایش تعداد اسکیت سواران و استفاده از اسکیت در مسیرهای پیاده رو، برنامه ریزان شهری ناچار به طراحی مسیرهایی جهت اسکیت در کنار پیاده روها گشته اند و سعی کرده اند اسکیت را به عنوان یک وسیله نقلیه درون شهری در نظر بگیرند.
همزمان با افزایش میزان بزرگراهها، ایجاد سایر امکانات شهری نیز مورد توجه طراحان شهری قرار دارد که از آن جمله می توان به مسیرهای مناسب اسکیت اشاره کرد. پیاده روهای صاف و هموار با بستر آسفالته و یا موزائیک های صاف مسیر مناسبی جهت اسکیت کردن به شمار می رود ولی خاک، سنگ، ماسه و ضایعات داخل پیاده رو، سبب ایجاد مشکل جهت اسکیت سواران میشوند. همچنین توجه ویژه نسبت به پلهای عابر پیاده، رمپ ها باید مبذول گردد.
آغاز حمل و نقل با اسکیت
با وجودی که اسکیتهای چرخ دار از سال 1770 وجود داشته اند، تنها از سال 1980 یا زمان تولید نخستین اسکیت های خطی بود که اسکیت به عنوان یک وسیله حمل و نقل در بسیاری از نقاط جهان شناخته شد. بر خلاف دوچرخه که در 1863 اختراع شد و به سرعت به عنوان یک وسیله حمل و نقل شناخته شد، اسکیتها بیش از دویست سال مورد بی توجهی واقع شدند. دوچرخه حتی در مسیرهای سخت و ناهموار هم قابل استفاده است ولی اسکیت نیاز به مسیری صاف و تمیز دارد ، فلذا به دلیل فقدان پیاده روهای کافی و مناسب ، طی سال های متمادی ، “اسکیت” تنها در پیستهای خاص، مورد استفاده قرار می گرفت.
در گذشته نه چندان دور، دانشجویی که با اسکیت در کلاس درس حاضر میشد، غیر عادی و یا حتی غیر طبیعی تلقی می شد ولی امروزه در شهرهای زیادی ، بسیاری از جوانان و نوجوانان از اسکیت برای رفتن به مدرسه، دانشگاه و یا حتی گردشهای درون شهری استفاده می کنند.
نوآوری در ساخت اسکیت ها سبب شده که اسکیت سواری بسیار راحت، ایمن و کارآمد شود.
در نیمه دوم قرن بیستم، ساختار اسکیتها تغییرات زیادی داشته است. چرخهای براق آلومینیومی، جای خود را به چرخهای پلاستیکی نرم و غیر قابل سایش مناسب جهت استفاده در مسیرهای شهری داده و اسکیتهای قفل شونده (اسکیتی که کفش از چرخها جداست و با یک قفل به هم متصل میشوند) کمک زیادی جهت گسترش استفاده از اسکیت در بسیاری مناطق شهری و حتی مناطقی که پله های متعدد دارند مثل مراکز خرید کرده است.
امروزه در بسیاری کشورهای جهان و از آن جمله آمریکا و فرانسه، اسکیت سواری در خیابانها از مد افتاده و به جای آن، اسکیت در پیاده روها جهت جابجایی درون شهری مورد استفاده قرار می گیرد به طوری که در این مناطق می توان شاهد تعداد زیادی افرادی بود که با اسکیت و لباس فرم کار، در پیاده رو تردد کرده و به سوی محل کار خود می روند. مردانی با پیراهن و کراوات جهت رفتن به کار و یا حتی زنانی با شلوار یا دامن رسمی با اسکیت به سمت محل کار خود می روند و یا حتی اسکیت سوارانی با آلات موسیقی.
با افزایش تعداد نوجوانان و بزرگسالان علاقمند، استفاده از اسکیت جهت جابجایی روز به روز افزایش می یابد. به طوری که در واشنگتن حتی مسیر 6 یا 7 کیلومتری میان منزل و محل کار یا منزل تا فرودگاه را بسیاری افراد با اسکیت طی کرده و حتی کیف یا چمدان خود را نیز با این روش و بدون استفاده از تاکسی حمل میکنند !
امروزه بی هیچ تعجبی شاهدیم که استفاده از اسکیتهای خطی در مسیرهای مدارس، اردوهای گروهی مدارس و حتی در سطح خیابانهای شهری افزایش چشمگیری یافته است. امروزه دانش آموزان، پزشکان، کشیشان ، مادر بزرگها و حتی ستاره های موسیقی راک با اسکیت در سطح خیابانها تردد میکنند.
اما هنوز شاهدیم که اسکیت به عنوان وسیله نقلیه جدی در مجامع حمل و نقلی و مقالات علمی مطرح نمی گردد. از میان 801 مقاله در این زمینه که طی سال 1998 منتشر شده، در هیچ مقاله ای به استفاده از اسکیت اشاره نشده است. به همین شکل از میان 556،172 مقاله انگلیسی زبان در OECD که طی سالهای 1998-1988 در کانادا منتشر شده، تنها دو مقاله به اسکیت، کلاه محافظ اسکیت و مسیرهای مناسب اسکیت جهت جابجایی درون شهری اشاره کرده است. همچنین مجله معتبر Dunleavy در زمینه حمل و نقل، تا سال 1999 هیچ مقاله ای در مورد اسکیت منتشر نکرده است.
انتظار نداریم که اسکیت در آینده نزدیک جای دوچرخه و یا وسایل نقلیه موتوری را در داخل شهرها بگیرد ولی شاهدیم که اسکیت به عنوان یک وسیله جذاب و سالم جابجائی در بسیاری مناطق ، بالاجبار در حال توسعه است.
Allingham و Mackay در سال 1997 از طریق پرسشنامه، دریافتند که اسکیت نه به عنوان یک وسیله تفریحی، بلکه به عنوان یک روش جهت جابجایی درون شهری استفاده می شود.
برنامه ریزان آتی برنامه های درون شهری، باید استفاده از اسکیت را به عنوان یک وسیله نقلیه مد نظر داشته و امکانات زیربنایی مناسبی را جهت گسترش اسکیت در شهرها برنامه ریزی کنند.