ناماس که مخفف عبارت Nationally Appropriate Mitigation Actions (فعالیتهای کاهنده مقتضی ملی) عبارتست از اقدامات داوطلبانه کاهنده آلودگیهای زیست محیطی در بخش حمل و نقل که توسط کشورهای توسعه یافته انجام گرفته و به کنواسیون تغییر اقلیم ملل متحد (UNFCCC) گزارش داده شده و تأیید می‌گردد.
ناماس چیست و کدام سازمانها متولی اجرای آن هستند؟
ناماس که مخفف عبارت Nationally Appropriate Mitigation Actions (فعالیتهای کاهنده مقتضی ملی) عبارتست از اقدامات داوطلبانه کاهنده آلودگیهای زیست محیطی در بخش حمل و نقل که توسط کشورهای توسعه یافته انجام گرفته و به کنواسیون تغییر اقلیم ملل متحد (UNFCCC) گزارش داده شده و تأیید می‌گردد. این پروژه اقدامی عملی در جهت کاهش گازهای گلخانه‌ای تولید شده توسط بخش حمل و نقل به‌شمار می‌آید. ناماس دربرگیرنده کلیه سیاستها، برنامه‌ها و پروژه‌هایی است که هم به معیارهای اقتصادی (نظیر مالیات و …)، طرحها و برنامه‌های داخلی کشورهای در حال توسعه توجه دارد و هم اقدامات داخلی آنها در اینخصوص ( نظیر استانداردهای بهره‌وری و کارایی سوخت)را مورد بررسی قرار می‌دهد.
از اینرو لازم است کلیه پروپوزالهای کشورهای داوطلب توسط دولتهای آنها به اطلاع و تأیید UNFCCC رسانده شود. البته اقدامات در سطح منطقه‌ای و استانی لزومی به تأیید سازمان مذکور ندارد.این پروژه توسط GIZ، TRL، UITP،ITDP و VEOLIA Transport در حال پیگیری، پشتیبانی و انجام است و در واقع فرصتی برای کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود تا آلودگیهای زیست محیطی ناشی از گازهای گلخانه‌ای خود را با استفاده از سرمایه‌گذاریهای بینالمللی کاهش دهند.
ایده اجرای این پروژه از کجا شکل گرفته است؟
سیستمهای حمل و نقل پایدار همواره به ایجاد دسترسی برابر عموم در جابجایی با استفاده از مسیرهای عبوری مناسب به همراه توسعه اقتصادی و اجتماعی با حداقل تأثیرات محیطی بوده و هستند. توسعه حمل و نقل پایدار با کمبود مکانیزم و ابزار قابل استفاده روبرو بوده است. به عنوان مثال متولی پروژه «مکانیزم توسعه پاکیزگی» (CDM) از سال 2005 تا کنون کمتر از 12 پروژه را آغاز نموده است.
از اینرو ناماس در نظر دارد فرصتهای جدیدی را برای کشورهای درحال توسعه ایجاد کند تا علاوه برآنکه در این کشورها توسعه اقتصادی و اجتماعی انجام می‌گیرد، کاهش آلایندگیهای فزاینده ناشی از حمل و نقل نیز حاصل گردد.
محورهای اصلی پروژه‌های قابل ارائه کدام ها هستند؟
در اصل ناماس می‌تواند کلیه سیاستها و برنامه‌های کاهش آلودگی را شامل شود اما سه محور اصلی پروژهای قابل ارائه عبارتند از:
– اجتناب از سفرهای متعدد یا فواصل طولانی سفرها با استفاده از روشهای ارتباطات الکترونیکی یا طرحهای استفاده از زمین (Land- Use planning)
– تغییربه حالتهای تردد سبز نظیر حمل و نقل عمومی، ریلی و غیر موتوری
– بهبود کارایی کلیه وسایل نقلیه و کاهش میزان کربن سوختها
نشستهای پروژه ناماس
نخستین نشست ناماس در شهر بانکوک تایلند در تاریخ 3 تا 8 آوریل تحت عنوان «ناماس حمل و نقل، نخستین ایده‌ها» برگزار شده است. در تاریخ 12 و 13 آوریل در شهر سئول کره نشست دیگری برگزار گردیده و در تاریخ 9 ژوئن سال جاری نیز نشست دیگری در شهر بن آلمان تحت عنوان «انتقال حمل و نقل از مکانیز توسعه پاکیزه ( CDM) به ناماس» برگزار خواهد گردید که در حال حاضر ثبت نام در این خصوص ادامه دارد.
در این نشست مقرر خواهد گردید که:
– جزئیات ناماس برای حمل و نقل چه مواردی باید باشد.
– چه درسهایی از CDM آموخته شده است.
– در عمل چه کارهایی در بخش ناماس حمل ونقل برای کاهش آلودگیها باید انجام شود
– و حمایتهای بین المللی (مالی، انتقال تکنولوژی و ایجاد ظرفیت) چگونه می‌تواند به‌کار گرفته و توسعه داده شود.
کدام مطالب در کارگروه‌های برگزار شده، عنوان گردیده‌اند؟
الف) کارگروه برگزار شده در سئول
کارگروه ناماس در تاریخ 12 و 13 آوریل سال 2011، با حضور شرکت گنندگانی از 17 کشور قاره‌های آفریقا، آسیا، امریکای لاتین، همچنین بانکهای توسعه و کارشناسان حمل و نقل و تغییر اقلیم، در سئول کره جنوبی آغاز به کار نمود. میزبانی این کارگروه بر عهده انستیتوی حمل و نقل کره جنوبی (KOTI) با حمایت UNDESA بود. شایان ذکر است هدف از برگزاری این کارگروه تفهیم هرچه بیشتر جزئیات طرح ناماس و اینکه چگونه می‌توان از آن برای سرعت بخشیدن به حمل و نقل پایدار بهره جست، بیان گردیده است.
محورهای اصلی این گردهمایی عبارت بودند از:
– رهیافت اجتناب- تغییر- بهبود (ارائه کننده: TRL)
– فواید مشترک سیاستها و محاسبات برای حذف گازهای گلخانه‌ای (GIZ)
– وسایل نقلیه پاک برای ارزیابی گازهای گلخانه‌ای (CAI)
– مدل ارزیابی آلودگیهای حمل و نقل برای پروژه‌هایی جهت برآورد گازهای گلخانه‌ای (ITDP و CAI)
– مطالعه موردی: تخمین کاهش آلودگی گازهای گلخانه‌ای با استفاده از محاسبات «اجتناب- تغییر- بهبود» در کره (KOTI)
– برنامه استراتژیک ملی برای حمل و نقل پایدار در کره (KOTI)
– توسعه بینالمللی در حمل و نقل و تغییر اقلیم در کشورهای در حال توسعه (UNDESS)
– نقش ناماس در کاهش تغییر اقلیم (UNFCCC)
– جزئیات سازمان ناماس (UNFCCC)
– مطالعه موردی اندونزی،تواناییهای برنامه‌ریزی شده برای فرمول‌دهی کردن ناماس حمل و نقل (وزیر حمل و نقل اندونزی)
– جزئیات سازمان ناماس (UNFCCC)
– سیاستهای مصر برای حمل و نقل پایدار (EEAA)
– ناماس حمل و نقل در مکزیک (CTS مکزیک)
– حمل و نقل و تغییر اقلیم در افریقای جنوبی (دپارتمان حمل و نقل افریقای جنوبی)
– کاربرد ناماس در بخش حمل و نقل:چالشها و فرصتها (ECN)
– بازنگری ناماس حمل و نقل (GIZ)
– استراتژیهای حمل و نقل پایدار زیست محیطی، پایه‌ای برای ناماس (UNCRD)
ب) کارگروه بانکوک تایلند:
هدف از این کارگروه درک تنوع فعالیتهای ثبت شده برای حمل و نقل پایدار، فرضیات پایه و هرگونه حمایت برای اجرای این فعالیتها بود. برای اغلب فعالیتهای برشمرده شده در این پروژه، مقرر گردید توضیحات بیشتر و مؤثرتری (از لحاظ اجرایی و برنامه‌ریزی)ارائه شود.
برخی محورهای بیان شده در این گردهمایی عبارت بودند از:
– درسهای آموخته شده از EGTT در مکانیزم تکنولوژی
– طراحی CTCN، حداکثرنمودن کارایی و پایداری
– مرکز فناوری اقلیمی- زیر ساخت دولتی و قوانین مرجع
– مکانیزم فناوری
– دولت و سرمایه گذاری در مکانیزم تکنولوژی