Bottom of Form
|صدرا محقق| دوچرخه سواري و لذت ركاب زدن در كوچه پس‌كوچه‌ها براي بسياري يادآور دوران كودكي است؛ زماني كه پدر براي ترغيب به گرفتن «بيست» در كارنامه وعده دوچرخه مي‌داد. پدر دوچرخه خريد يا نه؛ ما هر چه بزرگ‌تر شديم از دوچرخه دورتر و دورتر شديم. اما خيابان‌ها و هواي بسياري شهرها هنوز هم جان مي‌دهد براي دوچرخه سواري، بويژه خيابان‌هاي شهري چون تهران كه بيش از 80 درصد وسعتش در دشتي مسطح واقع شده و آب و هواي نه چندان گرم و نه چندان سردي دارد. بايد دست دوچرخه را گرفت و از خاطرات كودكي و انبارهاي قديمي به زندگي بزرگسالي آورد. هواي پايتخت آلوده است و براي كاستن از آلودگي آن ساكنانش بايد سيستم‌هاي حمل و نقل خود را عوض كنند، دوچرخه وسيله جايگزين است، اما از آنسو دوچرخه سواري نيازمند فعاليت بالاي بدني و جذب زياد اكسيژن است، اما تردد با دوچرخه در هواي پر سرب و سم تهران ريه‌ها را نابود مي‌كند. اين رابطه‌يي دايره‌وار و دوربسته را بايد از جايي قطع كرد، بايد دوچرخه و فرهنگ آن آنقدر در تهران گسترده شود كه مجالي براي توليد دود و آلودگي نماند، بايد آسمان آبي تهران را از دست دي اكسيد، نيتروژن، دي‌اكسيد گوگرد و ديگر ذرات معلق پس گرفت، تنفس اكسيژن خالص حق ساكنان زيباترين شهر كوهپايه‌هاي البرز است.
پيش از اين و در سال‌هاي گذشته بارها طرح ترويج فرهنگ دوچرخه سواري در قالب طرح‌هايي نيم‌بند از سوي شهرداري تهران اجرا شده كه هميشه هم با شكست روبرو شده است، از آن جمله مي‌توان به اختصاص مسير باريك سبز رنگي در برخي خيابان‌هاي شهر در سال‌هاي ابتدايي دهه 80 اشاره كرد كه هيچگاه رد جدي چرخ‌هاي دوچرخه را بر تن خود احساس نكرد تا آرام‌آرام رنگ باخت. در آخرين اقدام شهرداري تهران، طرحي مشابه نمونه موفقي كه در شهر توريستي اصفهان اجرا شد را در منطقه 8 به اجرا گذاشت كه در قالب آن با احداث چندين خانه دوچرخه، به شهروندان متقاضي به رايگان دوچرخه اجاره مي‌داد تا به وسيله آن كار روزانه خود را انجام دهند، اجراي اين طرح در منطقه 8 پايلوتي براي طرحي بزرگ‌تر بود كه تمام مناطق 22 گانه تهران را در بر مي‌گيرد، آنچه كه نتايج طرح در اين منطقه ثابت كرد نشان مي‌دهد اجراي اين طرح ثمراتي مفيد دارد، به همين منظور يك واحد سازماني جديد در معاونت حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران با عنوان «اداره حمل و نقل غير موتوري» راه‌اندازي شد تا اين طرح با جديت بيشتري پيگيري شود. به همين منظور نيز «امير روحي» كه كارشناس ارشد حمل و نقل است براي سامان دادن به اجرا و گسترش چنين طرح‌هايي به عنوان مدير اين اداره نوپا در معاونت حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران برگزيده شد.
روحي در گفت‌وگويي با «ملت‌ما» از جزييات و چگونگي اجراي اين طرح سخن گفته است: «بعد از اجراي موفق طرح در منطقه 8، نتيجه گزارش عملكرد پايلوت را ارديبهشت ماه به شوراي اسلامي شهر تهران ارايه كرديم كه شورا نيز طي مصوبه‌يي خواستار اجراي آن در كل شهر شد، در 6 ماه گذشته نيز در بررسي‌ها و مشاوره‌هايي كه انجام داده‌ايم به اين نتيجه رسيديم كه براي اجراي طرح نيازمند برنامه‌يي يكپارچه، يكنواخت و با وحدت رويه ميان مناطق مختلف و ديگر سيستم‌هاي حمل و نقل شهر باشد.»
آنگونه كه مهندس روحي خبر مي‌دهد دستورالعمل لازم براي اجراي طرح تهيه شده است و بزودي به مناطق 22گانه شهرداري تهران ابلاغ مي‌شود، بر اساس اين دستورالعمل مسيرهاي بالقوه، محل‌هاي قرار گرفتن خانه‌هاي دوچرخه، ايمن‌سازي نقاط ترافيكي، نقاط با تقاضاي بالا و ساخت و طراحي مسير بايد از سوي شهرداري‌هاي مناطق تا بهمن ماه سال جاري اجرا شود. او مي‌افزايد: «برخي از مناطق مانند 2، 5، 6، 7، 11 و 12 در مرحله اجرا و بقيه مناطق در مرحله مطالعه هستند، بر اساس فاز كوتاه‌مدت اين طرح بايد تا پايان امسال 300 كيلومتر خط ويژه دوچرخه در تهران راه‌اندازي شود و علاوه بر آن قرار است در كنار همه ايستگاه‌هاي اتوبوس و مترو، پاركينگ‌هاي اختصاصي دوچرخه احداث شود.»
مدير اداره حمل و نقل غير موتوري شهرداري تهران در ادامه گفت‌وگوي خود با «ملت‌ما» در رابطه با ميزان بودجه اختصاص يافته به اين طرح نيز گفت: «در سال جاري رديف بودجه خاصي به اين طرح اختصاص داده نشد جز در 3 منطقه كه آن نيز رديف‌هاي جزیي بود اما در سال آينده پيش‌بيني‌هايي جهت اعطای رديف‌هاي بودجه اختصاصي به طرح‌هاي گسترش دوچرخه‌سواري در نظر گرفته خواهد شد. براساس ويژگي‌ها، فرهنگ و موقعيت شهري مانند تهران مي‌توان تا 20 درصد سهم سفرهاي شهري را به وسيله دوچرخه انجام داد كه در اين راه نيازمند كمك دولت، رسانه‌ها و مردم هستيم.»
ديگر شهرهاي كشور هم كه جمعيت و وسعتي كمتر از پايتخت دارند بهتر است پيش از آنكه به سرنوشتي چون آنچه اين روزها به حال تهران رفته گرفتار آيند، فرهنگ دوچرخه‌سواري را در خيابان‌هاي خود ترويج دهند، بر اساس استانداردهاي جهاني دوچرخه براي مسيرهاي كمتر از 5 كيلومتر بهترين و بي‌رقيب‌ترين وسيله نقليه است. در همين حال روز گذشته نرگس كمالي رييس كميسيون فرهنگي شوراي عالي استان‌ها در گفت‌وگويي با خبرگزاري مهر با اعلام اينكه طرح الزام شهرداري‌ها به توسعه دوچرخه سواري به شوراي عالي استان‌ها ارايه شده و بزودي بررسي مي‌شود گفت:
«بر اساس طرح ارايه شده توسط اين كميسيون شهرداري‌هاي كشور ملزم مي‌شوند براي ايجاد فضاي دوچرخه سواري بودجه ويژه‌يي اختصاص دهند. بر اساس اين طرح شوراها مكلف مي‌شوند در بودجه‌هاي سالانه، شهرداري‌ها را ملزم كنند در ساخت و سازهاي جديد شهري بويژه در شهرك‌هاي جديد فضاهايي را براي تردد دوچرخه سواران پيش‌بيني و تجهيز كنند.»هم‌اكنون برخي كشورهاي اروپا مانند هلند، فرانسه و اسپانيا سهم عمده‌يي از ميزان حمل و نقل شهري خود را به دوچرخه اختصاص داده‌اند كه از آن جمله مي‌توان به كشور هلند با سهمي 27 درصدي در اين زمينه اشاره كرد كه بالاترين سهم را در ميان كشورهاي اروپايي دارد. نتيجه اين كار نيز هواي تميز و عاري از آلودگي در شهرهاي بزرگ اين كشورهاست. نتيجه‌يي كه اگر چه براي تهران بيشتر به رويا مانند است اما در صورت تحقق زندگي‌بخش خواهد بود.
منبع : mellatonline.ir.www